Monumentalna budowla to niezwykły kosmogram sprzed 3000 lat. Tu narodziły się elity Majów?
wczoraj, 11:55W 2017 roku w dżungli przy granicy Meksyku z Gwatemalą archeolodzy odkryli monumentalną platformę ziemną sprzed 3000 lat. Ma ona 1400 metrów długości, 400 metrów szerokości i do 15 metrów wysokości. Platforma była budowana w latach 1000–800 p.n.e., setki lat przed rozkwitem w regionie cywilizacji Majów. To najstarsza monumentalna budowla na obszarze Majów i największa prehiszpańska struktura w regionie. Szybko okazało się, że wielka platforma to tylko część krajobrazu archeologicznego okolicy. Teraz zaś archeolodzy donieśli, że stanowisko Aguada Fénix tworzy wielki kosmogram o wymiarach 9x7,5 kilometra, w którym architektura i miejsca symboliczne są przedstawieniem kosmicznego porządku czasu i przestrzeni.
Rozsiewanie aerozoli w stratosferze nie pomoże rolnikom
wczoraj, 10:01Nie od dzisiaj słyszymy, że zmiany klimatyczne mogą negatywnie wpłynąć na uprawę kawy, kakao i winorośli. Tymczasem od ich uprawy zależy los milionów ludzi i stanowią one ważną część gospodarki wielu krajów. Jednak wzrost temperatur i zmiany wzorca opadów powodują dużą zmienność plonów, co szczególnie dotyka niewielkich plantacji, których właściciele nie mogą liczyć na stabilność przychodów. Obecnie w skali świata nie widać spadku ogólnej produkcji, jednak coraz częściej producenci muszą mierzyć się ze znacznymi nieprzewidywalnymi wahaniami plonów.
To się zdarza raz na bilion zderzeń. W LHC zaobserwowano produkcję tWZ
5 listopada 2025, 17:09Jeszcze przed dwoma laty, w maju 2023 roku, naukowcy z eksperymentu CMS w Wielkim Zderzaczu Hadronów pisali, że produkcja tWZ ma ma bardzo niski przekrój czynny, co oznacza, że jest wysoce nieprawdopodobne, by można było zaobserwować ten proces podczas zderzeń protonów w LHC. Przekrój czynny procesu tWZ wynosi około 0,14 pb, podczas gdy całkowity niesprężysty przekrój czynny zderzeń proton-proton wynosi około 100 000 000 000 pb. Teraz ten sam zespół poinformował o zaobserwowaniu produkcji tWZ w Wielkim Zderzaczu Hadronów.
MOTE – implant mózgowy mniejszy niż kryształek soli
5 listopada 2025, 10:40Mikroskalowa optoelektroniczna elektroda bezprzewodowa (MOTE - microscale optoelectronic tetherless electrode) to implant mózgowy tak mały, że można go umieścić na kryształku soli, a jednocześnie tak wydajny, że przez rok może bezprzewodowo transmitować dane z mózgu zwierzęcia. Jego twórcami są naukowcy z Cornell University, którzy udowodnili w ten sposób, że podobne urządzenia mogą osiągać niezwykle małe rozmiary, co otwiera nowe możliwości przed implantami mózgowymi oraz całą gamą czujników integrowanych z organizmami żywymi.
Monumentalny budynek z prehistorycznej Mezopotamii. Kani Shaie odsłania kolejne tajemnice
4 listopada 2025, 13:38Na stanowisku Kani Shaie w irackim Kurdystanie znaleziono monumentalny budynek. Pozwoli on lepiej poznać początki cywilizacji Mezopotamii i osadnictwa w górach Zagros. Kani Shaie to wyjątkowe miejsce. Najbardziej intensywne osadnictwo miało tu miejsce od V do połowy III tysiąclecia przed naszą erą. Ludzie mieszkali tutaj zatem w okresach Ubajd (ostatni prehistorycznym okresie Mezopotamii), Uruk (okres wczesnej historii obejmujący epokę miedzi i wczesną epokę brązu) oraz okres wczesnodynastyczny. Jednak ludzie mieszkali tam już wcześniej, w czasach kultury Halaf (VI tysiąclecie p.n.e.), przez czasy neoasyryjskie, aż po czasy imperium osmańskiego. W sumie to 7000 lat.
Ponad 2 kilometry w 2 dni. Tak szybko nie rozpadał się żaden lodowiec
4 listopada 2025, 09:34Gdy na początku 2024 roku przelecieliśmy nad Lodowcem Hektoria, nie mogłam uwierzyć, jak wielka jego część się rozpadła. Na zdjęciach satelitarnych widzieliśmy fiord i góry, ale osobista wizyta napełniła mnie zdumieniem, mówi doktor Naomi Ochwat z CIRES (Cooperative Institute for Research in Environmental Sciences) na University of Colorado Boulder. Uczona jest główną autorką badań nad przyczynami najszybszego we współczesnej historii wycofywania się lodowca. Hektoria stracił niemal połowę masy w ciągu 2 miesięcy. Poznanie przyczyn tego zjawiska pozwoli na zidentyfikowanie innych zagrożonych lodowców.
Zróżnicowane slumsy XIX-wiecznego Manchesteru. Mieszkała w nich też klasa średnia
4 listopada 2025, 08:09Slumsy XIX-wiecznego Manchesteru są symbolem ciężkich warunków życia rozwijającego się industrialnego społeczeństwa kapitalistycznego. Obrazowo opisał je Fryderyk Engels w swoim „Położeniu klasy robotniczej w Anglii” z 1845 roku. Wielu historyków opierało się na opisie Engelsa, chociaż jego utożsamiania podziału klasowego z segregacją przestrzenną poddawane było coraz większej krytyce.
Rolnictwo a wymieranie gatunków. LIFE pokazuje gigantyczne różnice w stwarzanym ryzyku
3 listopada 2025, 11:53Jeśli nie zmienimy sposobu użytkowania ziemi na potrzeby rolnictwa, to w ciągu najbliższych 100 lat dojdzie do zagłady od 700 do 1100 gatunków kręgowców, ostrzegają naukowcy z Uniwersytetu w Cambridge. Doktor Thomas Ball i jego zespół wykorzystali indeks LIFE do oszacowania, jak zmiany w użytkowaniu ziemi – wycinka lasów, przywracanie terenów rolniczych naturze – wpływają na ryzyko wyginięcia 30 875 gatunków kręgowców lądowych. Wykazali, że ryzyko stwarzane różne rodzaj żywności może sięgać nawet trzech rzędów wielkości, a produkty zwierzęce oraz produkty z tropików (jak kawa, banany, kakao czy palma olejowa) niosą ze sobą większe ryzyko niż pożywienie roślinne i uprawy podstawowe (zboża czy ziemniaki).
Polska astronom znalazła pięć związków węgla w lodzie w pobliżu protogwiazdy
3 listopada 2025, 09:54Zespół pod kierunkiem Marty Sewiło zauważył w Wielkim Obłoku Magellana pięć różnych związków węgla. Uczona, która pracuje na University of Maryland, i jej koledzy z USA, Włoch, Holandii, Wielkiej Brytanii i Niemiec, wykorzystali MIRI (Mid-Infrared Instrument) znajdujący się na Teleskopie Kosmicznym Jamesa Webba do analizy lodu otaczającego młodą masywną protogwiazdę ST6.
Amerykanie znaleźli lód sprzed 6 milionów lat. Pozwoli on lepiej zbadać zmiany klimatu
31 października 2025, 14:02Naukowcy z USA odkryli najstarszy bezpośrednio datowany lód zawierający pęcherzyki powietrza. Rdzeń lodowy zawierający informacje sprzed 6 milionów lat został pobrany w regionie Allan Hills we Wschodniej Antarktyce. Daje on nam bezprecedensowy wgląd w klimat Ziemi z okresu, w którym – jak wskazują liczne dowody geologiczne – klimat był znacznie cieplejszy, a poziom oceanów wyższy niż obecnie.
« poprzednia strona następna strona » 1 2 3 4 5 6 7 …
